Protein Nedir?
Protein Nedir?
Vücudumuzdaki tüm hücrelerin işlevlerini düzgün yapabilmeleri için gereken ve içerisinde amino asit barındıran büyük moleküllere protein denir. Vücudumuzda bulunan hücreden, organlarımıza kadar olan tüm yapıtaşlarında protein olmak zorundadır. Proteinin vücudumuzdaki kütlesel değeri yaklaşık olarak %20’dir ve sudan sonra vücudumuzda en çok bulunan bileşendir.
Proteinler kandaki oksijenin taşınmasını sağlarken aynı zamanda nörotransmitter olarak nitelendirilen sinir sistemi boyunca kimyasal bilgi taşıyıcı olarak da işlev görmektedir. Vücudumuzda bulunan enzimler, antikorlar ve hormonlar aslında hepsi birer proteindir.
Proteinin Yapısı Nasıldır?
Amino asit yapıtaşlarının oluşturduğu ünitelere protein denilmektedir. Günümüz biliminde bilinen yaklaşık 20 kadar amino asit çeşidi bulunmakta olup, proteinler amino asitlerin çeşitli sonsuz varyasyonlu kombinleri halinde birleşmesi sonucu oluşmaktadır. Proteinler bu amino asit zincirlerinin birleşmesi sonucu büyük moleküller haline gelmektedir.
Proteinlerin Görevi Nedir?
Proteinler öncelikle vücutta dokuların oluşturulması, korunması ve onarılması için kullanılmaktadır. Eğer vücudumuzun ihtiyacından fazla protein alınması durumunda, fazlalık olan proteinler ileride enerji için kullanılmak üzere yağ olarak vücudumuzda depolanmaktadır. Proteinler yalnızca karbonhidrat ve yağların vücutta tüketilmesi veya kullanılamaz hale gelmesi durumunda enerjiye çevrilebilmektedir. Proteinlerin enerjiye çevrilmesi vücutta bir takım sağlık sorunlarını da beraberinde getirebilmektedir. Yeterli ve dengeli beslenme ile ilgili bilgi edinebilmek için lütfen Online Diyet formumuzu doldurunuz. Ayrıca yeterli karbonhidrat tüketimi ile ilgili “Karbonhidrat Nedir? Ne İşe Yarar?” ve “Günlük Ne Kadar Karbonhidrat Tüketmeliyim?” konulu makalelerimize göz atabilirsiniz.”
Proteinin Kalitesi
Proteinin kalitesi amino asitler zincirlerinin çeşitliliğine göre değişmektedir. Vücudumuz bazı amino asitleri çevirme yeteneğine sahip olsalarda, sekiz amino asidin vücudumuza gıdalar yolu ile alınması gerekmektedir. Bu amino asitlere elzem aminoasitler veya başka bir deyişle temel amino asitler denilmektedir.
Proteinlerin besleyiciliği temel amino asitlerin yeterli miktarda olup olmamasına bağlı olarak belirlenmektedir. Özellikle hayvansal gıdalar temel proteinlerin önemli bir kısmını kapsamaktadır. Bunun yanı sıra tahıllar ve sebzelerde de temel amino astiler bulunmaktadır fakat kantitatif olarak yeterli değildir. Bazı bitkiler barındırdıkları temel amino asit oranları yüksek olabiliyor. Bu nedenden ötürü iki çeşit bitki ya da hayvansal gıda birbirini tamamlayabilmektedir. Örnek verecek olursak eğer; börülce yüksek oranda temel amino asitlerden olan lisin (lysine) barındırmaktadır ve buğdaydan üretilmiş bir besin kaynağı ile tüketildiğinde iyi bir kombinasyon yaratabilmektedir. Fakat buna rağmen protein kaynaklarından hayvansal gıdalar daha iyi sindirilmektedir. Günlük tüketim miktarı hayvansal proteinler için daha az iken, bitkisel proteinler için bu miktar daha fazladır. Günlük ihtiyaç kişisel özelliklere ve proteinin kalitesine göre 45-100 gram aralığında değişiklik göstermektedir.
Dengeli ve sağlıklı beslenmenin ipuçları için bizimle İletişim kurmaktan çekinmeyiniz.